Četiri miliona i 800 hiljada popisanih, a šest miliona procijenjenih žrtava. To su brojke stradalih u najvećem zločinu protiv čovječnosti u novijoj istoriji – nacističkom genocidu nad Јevrejima u Drugom svjetskom ratu.
– Јako je bitno da sjećanje na Holokaust i to što se dogodilo ostaje među nama, zbog novih generacija koje neće imati priliku čuti iz usta preživjelih svjedočanstva – rekao je Ernest Hercog, direktor Svjetskog jevrejskog kongresa.
– Nama Јevrejima, koji smo bili glavne žrtve Holokausta, nije potreban ovaj dan da bismo se sjećali. Neki od naših predaka koji su još među nama bili su svjedoci onog što se desilo. Ipak, na današnji dan važno je da Međunarodna zajednica preuzme odgovornost i da se prisjeti – naveo je Galit Peleg, ambasadorka Izraela u BiH.
Uz poruku “Mi pamtimo” i Republika Srpska je odala počast Јevrejima žrtvama Holokausta.
– Naš zadatak je da se sjećamo svih žrtava, da edukujemo mlade i zaustavimo porast antisemitizma u Evropi i šire. Holokaust je jedan od najmračnijih i najsramnijih perioda evropske istorije. Kulturom sjećanja borimo se protiv ponavljanja istorije – poručio je predsjednik Srpske Milorad Dodik.
Holokausta nisu bili pošteđeni ni Јevreji s ovih prostora. Od 14 i po hiljada, koliko ih je živjelo u BiH, samo trećina je preživjela Drugi svjetski rat.
– Gotovo da nema države u Evropi za vrijeme Drugog svjetskog rata u kojoj Јevreji nisu stradali u tom periodu, dakle od 1941. do 1945. godine – rekao je Goran Latinović, profesor istorije na Filozofskom fakultetu UNIBL.
Zloglasni logor smrti na ovim prostorima u Drugom svjetskom ratu bio je Јasenovac, gdje su ustaše, na najsvirepiji način ubile 700 hiljada ljudi, od čega 500 hiljada Srba, 40 hiljada Roma i 33 hiljade Јevreja.
O nepopisanim žrtvama Holokausta sa postora NDH, u Donjoj Gradini svjedoči i izložba istoričara Miloša Damjanovića.
– Sama izložba govori o tome koliko je teško da se utvrdi mjesto i vrijeme na kojem su pojedine žrtve nastradale – istakao je Dejan Motl, viši kustos istoričar u Spomen-području Donja Gradina.
– Sve i jedno mjesto treba da zapamtimo, sve i jedno mjesto moramo da obilježimo jer to je naša prošlost, a ta prošlost nas opominje na to koliko su naši preci dali za našu slobodu – naveo je Darko Banjac, poslanik u Narodnoj skupštini Republike Srpske.
Međunarodni dan sjećanja na žrtve Holokausta ustanovljen je 1. novembra 2005. godine rezolucijom Generalne skupštine UN.
Posebno se obilježava u evropskim zemljama, u kojima je tokom Drugog svjetskog rata život izgubilo 53 miliona ljudi, od kojih gotovo 31 milion civila.