Pale – Konstituisanje Skupštine srpskog naroda u BiH 24. oktobra 1991. godine u Sarajevu veliki je dan u istoriji srpskog naroda na prostorima BiH, sigurno jedan od tri najvažnija događaja u istoriji stvaranja Republike Srpske, izjavio je Srni Momčilo Krajišnik, koji je tada izabran za predsjednika Skupštine.
Krajišnik, koji je i predsjednik Asocijacije stvaralaca Republike Srpske, rekao je povodom 25 godina od proglašenja Skupštine srpskog naroda u BiH, koja je kasnije postala Narodna skupština Rerpublike Srpske, da je tada srpski narod preko svojih predstavnika – poslanika izabranih na prvim demokratskim izborima u Parlament BiH odlučno rekao “ne” majorizaciji koja je bila na djelu.
Prema njegovim riječima, nije to bila odluka samo poslanika nego cijelog srpskog naroda u BiH.
“Tada smo svi mi Srbi bili žjedna partijaž u kojoj su bili potomci i partizana i četnika, ali samo sudbinom raspoređenih u različitim političkim strankama. Jedinstveni i složni, prije toga odbacivši sve naše podjele, stvorili smo osnovu za osnivanje Republike Srpske”, istakao je Krajišnik.
Konstituisanju Skupštine srpskog naroda u BiH prisustvovalo je 77 srpskih poslanika izabranih u Skupštinu Socijalističke Republike /SR/ BiH, od toga 72 iz Srpske demokratske stranke, jedan iz Srpskog pokreta obnove i četiri iz Saveza reformskih snaga.
Krajišnik navodi da se sa 24. oktobrom 1991. godine u istu ravan mogu staviti samo 9. januar 1992. kad je osnovana Republika Srpska i 6. maj 1993. godine, kad je odbijen Vens-Ovenov plan, odnosno kad je odbranjena Republike Srpska.
“Sudbina je htjela da su se sva ova tri događaja desila na tri velika hrišćanska praznika. To je možda i odgovor kako su žzapadni Srbiž uspjeli, bez ičije pomoći na zemlji, dobiti svoju državu i to bez velike važnosti da li je državom, manjim entitetom ili samo Republikom Srpskom zvali”, rekao je Krajišnik.
On naglašava da 24. oktobar sigurno zaslužuje da bude uvršten u kalendar u kome se nalaze značajni datumi iz istorije Srba na prostorima BiH.
Skupština srpskog naroda u BiH osnovana je 24. oktobra 1991. godine, nakon što su 14. oktobra srpski poslanici preglasani u Skupštini tadašnje SR BiH.
Na Skupštini srpskog naroda u BiH utvrđeno je da će ona razmatrati i odlučivati o onim pitanjima koja se odnose na ostvarivanje ravnopravnosti srpskog naroda sa ostalim narodima koji žive u BiH i na zaštiti interesa srpskog naroda ukoliko oni budu bili ugroženi, bilo u Skupštini BiH ili izvan nje.
Odlučeno je i da će priznati akte Skupštine BiH koji nisu suprotni interesima srpskog naroda.
Skupština je raspisala plebiscit o ostanku srpskog naroda u tadašnjoj zajedničkoj državi Jugoslaviji na kojem su se Srbi u BiH izjasnili u gotovo stoodstotnom procentu za ovu opciju.
Plebiscit je održan 9. i 10. novembra 1991. godine kada se oko 1.350.000 građana ili 96,4 odsto izjasnilo da želi samostalnu državu srpsku koja može da bude u sastavu Srbije i Jugoslavije.
Muslimani i Hrvati nisu priznali rezultat plebiscita, poslije čega su svi srpski poslanici iz svih stranaka u Skupštini SR BiH nastavili rad u Skupštini srpskog naroda i počeli donošenje akata kojima je konstituisana Republika Srpska.
Skupština srpskog naroda je radila u Sarajevu od 24. oktobra 1991. godine, sve dok joj nije onemogućen rad i zaprijetila fizička opasnost za poslanike i funkcionere.
Tokom marta 1992. godine Skupština je svoje sjedište dislocirala na Pale kod Sarajeva gdje je nastavljen rad i dalje konstituisanje Republike Srpske.
srna
