VIŠEGRAD – U rješavanje misterije znakova na Pisanoj stijeni u selu Žlijeb kod Višegrada uključio se arheolog sa Univerziteta Bordo iz Francuske , porijekolm Španac, Ajtor Ruis, koji je sa kolegom iz Muzeja u Doboju Aleksandrom Jašarevićem ovih dana izučavao ovaj drevni zapis.
Urađeno je ovo u okviru istraživanja paleolitske umjetnosti na području BiH i zemlja Balkana.
„Na stijeni je ispisan neka mitološka priča i urađene scene koje se mogu vidjeti izdaleka i vjerovatno sa nekog važnog puta koji je prolazio ispod podnožja ovog brda Velikog Stoca. Bilo je očito da je ovdje bilo kultno mjesto . Ispod okomite i glatke stijene ljudi su prvo zapalili veliku vatru i očadili je a onda urezali znakove da bi ih istakli bijelom bojom “, kaže arheolog Ruis.
On objašnjava da se na sceni vide predstave orlova, konjanika i svastika.
„Baš prema predstavi konjanika i njegove opreme može se zaključiti da je riječ o srednjovjekovnom periodu, preciznije o ranom ili razvijenom srednjem vijeku, „ dodaje Ruis.
Ruis smtra da je boja kojom su crtani znakovi jedna vrsta kaoilina obogaćena mineralima da se dobije određen pigment.
„Zahvaljujući kvalitetu boje, okomitoj kosoj stijeni na kome je urezano „pismo“ je preživjelo hiljade godina i ako se ne umješa ljudski faktor to može izdržati još mnogo vijekova. Bitno je da se znakovi ne dodiruju i da se u podnožju stijene ne loži vatra“, precizira Ruis.
Ovaj doktor arheologije ističe da je svaka vrsta umjetnosti na stijenama značajna jer je natpisa na stijenama u balkanskim zemljama veoma malo zato se pristupilo istraživanju ove oblasti i sistematizovanju arheološke građe.
Arheolog Aleksandar Jašarević smatra da jedino iskopavanja u podnožju stijene mogu riješti misteriju pisane stijene.
„Taj materijal ostaci ugljena a posebno sa prvobitnog ognjiša kad je stijena namjerno čađena može se analizirati i datovati putem ugljenika kako bi se utvrdila njegova starost“, kaže Jašarević.
Jašarević naglašava da u Republici Srpskoj postoje stručnjaci i institucije koje same mogu realizovati ovaj projekat.
„ Za projekat nisu potrebna neka velika sredstva a dovoljne su tri sedmice arheoloških iskopavanja da bi se došlo i do većih rezultata“, zaključuje Jašarević.
Za ovu stijenu vezano je niz narodnih predanja. Jedno od njih kaže da se ispod stijene nekad nalazio izvor koji su mještani začepili pa je voda izbila s druge strane paline Tare u Perućcu praveći najkraći vodotok u Srbiji Rijeku godinu dugu tačno 365 metara.
R. TASIĆ – visegradskevijesti.com
